18 januari 2019

De Toekomstige Economie: Arbeider, Belegger, Erfgenaam of Iets Anders?
De hedendaagse economie lijkt steeds meer gefocust op aandeelhouderswaarde en de belangen van grote bedrijven. Dit heeft geleid tot een groeiende kloof tussen arm en rijk, wat niet alleen de sociale stabiliteit ondermijnt, maar ook economische groei in de weg staat. Hoewel ik geen econoom ben, voel ik de noodzaak om enkele van deze problemen onder de loep te nemen en mogelijke oplossingen te verkennen. Mijn doel is om een bijdrage te leveren aan een breder debat over deze kwesties, ondanks mijn beperkte deskundigheid.

Doel van Geld
Geld is oorspronkelijk bedoeld als ruilmiddel dat uitgestelde tegenprestaties mogelijk maakt. Het vertegenwoordigt geen intrinsieke waarde, maar functioneert als een erkend recht op tegenprestatie. Het is dit middel dat mensen motiveert om te werken en economische activiteiten te ontplooien.

De Economie
De economie wordt voornamelijk aangedreven door nieuwsgierigheid (onderzoek en innovatie), ondernemerschap (voldoen aan vraag door producten en diensten), en arbeid (de noodzakelijke prestaties). Financiële dienstverlening fungeert hierbij als een middel, zoals olie in een motor. De afgelopen decennia is er echter te veel nadruk gelegd op deze ‘olie’, terwijl we verzuimd hebben om de motor regelmatig schoon te maken of aan te passen.

Problemen en Oplossingen:
Rol van Banken
Banken spelen een administratieve rol in het economisch proces, maar de focus op winst door middel van participatiefondsen en beleggingsproducten heeft geleid tot een systeem dat vooral de banken zelf ten goede komt. De financiële sector heeft tekortgeschoten in toezicht en moraal, wat heeft bijgedragen aan economische ongelijkheid. Volgens een rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het verschil tussen rijk en arm in Nederland de afgelopen twintig jaar met ongeveer 17% toegenomen, wat de noodzaak onderstreept van een heroverweging van ons economisch beleid. Gini-coëfficiënt: De Gini-coëfficiënt, een maat voor inkomensongelijkheid waarbij 0 gelijkstaat aan volledige gelijkheid en 1 aan volledige ongelijkheid, steeg in Nederland van ongeveer 0,29 in 2000 naar 0,34 in 2020. Dit betekent een stijging van ongeveer 17% over deze periode. De steiging is veel hoger dan in andere landen! (USA 10%, EU gemiddelde. 7%).

Oud Geld
Het blijven teren op rendementen van oud geld zonder eigen prestaties is een probleem dat niet alleen banken, maar ook privépersonen en ‘graaiers’ aangaat. Deze praktijken ondermijnen de economische waarde en dragen bij aan een ongelijke verdeling van welvaart. Dit wordt vaak aangewakkerd door speculatie en winstbejag, waarbij de nadruk ligt op financiële winst zónder bijdragen aan de productieve economie.

Erfenissen
Het huidige systeem waarbij spaargeld en erfenissen zonder tegenprestatie toenemen, draagt bij aan een ongelijke verdeling van rijkdom. Het idee dat vermogen kan groeien zonder bijdragen aan de productieve economie is problematisch en vraagt om heroverweging. Het zou nuttig zijn om te onderzoeken hoe we kunnen voorkomen dat grote erfenissen bijdragen aan een oneerlijke verdeling van welvaart en om te overwegen hoe opgepot vermogen kan worden afgebouwd om een rechtvaardiger economisch systeem te bevorderen.

Ondernemerschap
Ondernemers die waardevolle prestaties leveren, moeten worden aangemoedigd, niet gestraft. Belasting op winst kan ontmoedigend werken voor succesvolle ondernemers. In plaats daarvan zouden we hen moeten stimuleren om meer bedrijvigheid te starten, wat ten goede komt aan de hele maatschappij. Tegelijkertijd zouden grote erfenissen, met een afgemeten compensatie voor erfgenamen, kunnen worden afgebouwd om te voorkomen dat opgepot geld zonder economische bijdrage een negatieve impact heeft.

Conclusie
De huidige economische systemen vereisen een grondige heroverweging. Hoewel mijn voorstellen misschien radicaal lijken, is het essentieel om een open discussie te voeren over hoe we de focus kunnen verleggen van kortetermijnwinst naar duurzame economische groei. Ik nodig experts en geïnteresseerden uit om samen te werken aan oplossingen die rechtvaardigheid en economische stabiliteit bevorderen. Het is belangrijk dat we gezamenlijk werken aan een herziening van de rol van banken, de impact van financiële producten, en de verdeling van vermogen om een evenwichtiger en rechtvaardiger economisch systeem te creëren.

Jeroen Teelen 2019 (echt geen ‘rooie rakker’ hoor, maar gepensioneerd ondernemer met veel ‘vragen’ vanuit het brede maatschappelijke belang…)

040521 / 886

040522 / 1007