39 HET TOUWTJE EN DE BRIEVENBUS…
15 februari 2019
Zijn we de weg een beetje kwijt ?
In onze complexe wereld is het maken van keuzes niet zo eenvoudig als in de samenleving van pakweg zo’n vijftig jaren geleden. De lokale kudde had toen z’n lokale regels, binnen de landelijke wetgeving natuurlijk. Er was een grote sociale controle (het touwtje kon uit de brievenbus). De ‘buitenbeentjes’ kon je met naam en toenaam benoemen en ze werden door iedereen in de gaten gehouden, ook door de lokale bromsnor. Ik weet dat, want dat was mijn situatie… simpel dus!
Er was toen geen schooljongen die tegen de juf durfde te zeggen: “Ik ga vast want dan hoef ik niet al die tijd tegen jouw rotkop aan te kijken”…
Ook dat weet ik zeker want ik zat bij de ‘buitenbeentjes’ in de klas! Die schooljongen is er nu wel. Komt dat omdat hij met minder aangereikte kaders toch z’n grenzen opzoekt, want dat doet een kind toch? Als je vroeger iets had uitgevreten kreeg je namelijk eerst van de ‘juf’ een giga draai om de oren en een schop onder je kont en dat deden pa en ma thuis nog eens ‘dunnetjes’ over als ze er achter kwamen want het was ook een blamage voor het gezin. Het uitgangspunt was altijd: “Je zult het wel verdiend hebben!” en in plaats van dat paps de schoolmeester voor z’n kop sloeg, kreeg je zelf nog een extra pak rammel. Je werd er op aangekeken en je had écht wat goed te maken. Het was voor ons als kind volledig duidelijk; gedrag over de schreef werd altijd en ook onmiddellijk gecorrigeerd met proportionele straffen. De ‘juf’ die dat nu overkomt voelt zich echter volslagen machteloos… ze kan geen kant op. Ze mag het kind niet aanraken, dus ook niet even stevig bij de arm pakken, maar ook niet wegsturen en iedere actie die ze wel neemt ligt onder een giga vergrootglas waardoor pa of ma, ongeacht de situatie en slechts op basis van het natuurlijk altijd eerlijke, volledige en evenwichtige verhaal van ‘de kleine’ op brute wijze verhaal komen halen. De ‘nekvelleerkracht’ wordt verguisd (krantenbericht deze week) omdat hij een kind handmatig de klas uit dwingt? Ik neig hier naar onverstandige opmerkingen, dus ik laat het oordeel hierover graag even aan u zelf over. De buitenbeentjes weten allemaal dat ze veel macht kunnen uitoefenen en zijn dus maximaal gewapend tegen elke poging tot kaderen. Daarnaast nog het commerciële motief van de onderwijsinstelling om te kiezen voor budget in plaats van een onderwijs/opvoedbelang (veelal minimale bezetting). Beide ouders aan het werk… weg richting… weg opvoeding… dus weg duidelijkheid… we weten het even niet… Of het nu dit kind-juf probleem betreft of de politiecommissaris die op TV niet durft te zeggen dat het een groepje Marokkanen was om ‘de discriminatiepiet’ niet toegeschoven te krijgen en geschorst te worden… het woord ‘neger’ vermeden moet worden, het… enfin, u kunt het lijstje zelf wel aanvullen… Het zijn allemaal zaken die vroeger niet onduidelijk waren maar nu wel. Wat is er veranderd?
Een grote machteloosheid heeft toegeslagen op het niveau waar we die macht juist wel nodig hebben. We hebben richting en controle nodig als samenleving en dan bedoel ik zeker géén religieuze richting, maar rationele richting en daarnaast controle met onmiddellijk proportioneel ingrijpen gerelateerd aan duidelijke normen en waarden. Beter een richting en macht waar we het misschien niet altijd mee eens zijn en ook tegen kunnen ageren, dan roerloos ronddobberen.
Een varend schip kun je bijsturen, een dobberend schip is onbestuurbaar! Een metafoor die ook op een samenleving van toepassing is…
“Het moet niet gekker worden!”. Ik hoor het ’s ochtends regelmatig op het schoolplein, bij het lezen van de krant of op andere plekken waar nieuws personen triggert… Er is al heel veel over geschreven de afgelopen jaren, maar er is eigenlijk nog vrijwel niets veranderd want dezelfde verbazing overkomt ons nog bijna dagelijks. De wereld wordt alleen maar nóg complexer dus het eind is ook niet in zicht. We gedogen, beheersen ons en nemen vooral geen maatregelen want daarover zou discussie kunnen ontstaan en daar willen we natuurlijk geen onderwerp in zijn. Bang voor de media-aandacht (de situatie van de nekvelleerkracht snoert de goedwillende docent ook de wil om in te grijpen), tweets et cetera… en trouwens, straf werkt niet, roepen sommigen. Hoe zou het dan toch komen dat er in een land waar men na diefstal je hand afhakt, zo weinig gestolen wordt? Omdat iedereen daar alles al heeft? Zwaarder straffen helpt niet zeggen onderzoekers… maar dat is ook een oneliner natuurlijk, ontdaan van alle relativerende context. Het zal echter ongetwijfeld correct zijn voor ónze huidige situatie waarin de pakkans zo klein is dat men toch het risico neemt en áls je gepakt wordt, het nog jaren kunt uitzingen op procedures en rechtzaken… en tot slot ook nog nauwelijks een straf hoeft te ondergaan. Dat is toch wat er gebeurt op dit moment? En ja, intussen kijken we allemaal gauw een andere kant op en laten we het dus ook allemaal gewoon gebeuren. We zijn onze eigen samelevingskaders uit het oog verloren…
Is dat alles de schuld van de regering? Deels, natuurlijk, want wie aan het roer zit bepaalt de koers en de regels, maar ook gewoon van de ouders thuis want daar staan zij aan het roer en bepalen zij de regels maar dus ook aan de ‘juf’, want op school bepaalt zij de… of nee, ook daar bepalen wij, overheid en ouders, de regels! Waarom zorgen we dan niet dat kinderen primair worden opgevoed door die ouders (die durven dat te doen en zij zijn van nature ook de eerst aangewezenen). De ‘juf, oppas of medewerkers op de BSO’ zijn daar, gezien de regelgeving, acceptatie door de ouders en budgettaire afweging, veel voorzichtiger in en dat kun je ze niet kwalijk nemen. Maar ja, paps en mams zijn al erg druk… twee banen dus… “We hebben geen keus”? Ik snap best dat iedereen zich wil ontwikkelen, wil bijdragen aan de gemeenschap, geld wil verdienen, toegevoegde waarde wil hebben… maar is er dan niet een minstens zo grote verantwoordelijkheid naar onze kinderen? Kunnen we ons leven iets minder in dienst stellen van de economie en wat meer in het ontwikkelen van een stabiele en goede samenleving door onze kinderen te helpen opgroeien? Dan maar een kleinere auto, geen tweede huis en niet drie keer op vakantie? Zo lijkt het bijna een keuze… en ik weet ‘t, ik heb gemakkelijk praten… en trouwens… waar bemoei ik me mee! Misschien ligt hier een rol voor de overheid om het ouderschap meer aantrekkelijk te maken (belastingmaatregel?) zodat ouders die keuze ook gemakkelijker kunnen maken. Goed ouderschap lijkt me ook een geweldig belangrijke maatschappelijke bijdrage… Maar ouders, besef ook dat een leerkracht geen boef is die kinderen mishandelt, maar vrijwel altijd bezig is om kinderen te corrigeren daar waar zij dit in het belang van de groep, het proces of het kind zelf nodig achten. Ik zou zeggen geef dan tegelijk ook ‘de juf’ het recht om proportioneel corrigerend op te treden (een stevige greep doet vaak al wonderen)? Ik weet natuurlijk niet wat wijsheid is, maar wel dat er iets moet gebeuren om de opvoeding beter te borgen zodat dat jongetje ook die laatste minuten gewoon blijft zitten… want op deze manier blijft er wel heel weinig onderwijzend personeel over. De opvoeding gaat niet vanzelf goed en sommige kinderen (cultuurverschillen) hebben net een wat krachtiger correctie nodig (vindt m’n tante in Marokko). Ouders, geef ze dat dan ook… lijkt me…
Wie doet de opvoeding (artikel Trouw)
https://www.trouw.nl/nieuws/wie-doet-de-opvoeding~b5496b00/
De docent moet meer macht krijgen (arikel Parool)
https://www.parool.nl/nieuws/de-oplossing-is-dat-je-als-docent-macht-moet-krijgen~b7714a5c/
Jeroen Teelen 2019 (bezorgde opa)
040521 / 2170
040522 / 2403
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!