25 maart 2019

VOOR EVOLUTIE IS ‘GENEN DIVERSITEIT’ EEN VOORWAARDE. Het is dus volgens ‘de natuur’ niet verstandig om diversiteit uit te bannen, je moet het omarmen en de goede dingen adopteren. Is dat anders in de politiek?

Ik had hierover helemaal geen blog gepland maar ik schrok de afgelopen week zo van de reacties rondom de winst van Baudet dat ik het niet kan laten er wat vragen over te stellen…
Ik heb het, als niet politiek dier, met stomme verbazing gevolgd. De ‘meute’ heeft de mening natuurlijk al klaar op basis van een oneliner, maar dat is altijd al zo geweest dus daar maak ik me niet zoveel zorgen over. Nee, ik maak me zorgen over de mensen die slim genoeg zijn om het belang van de nuance te zien, maar bewust demoniseren, polariseren, de oneliners verspreiden (stemmingmakerij dus) en het eerlijke inhoudelijke gesprek niet aangaan maar ‘het gevoel’ handig uitspelen naar het publiek. Ik denk aan de docent, cabaretier, politicus en journalist die populistisch onprofessioneel en onder de gordel hebben gereageerd op de uitslag. Ik zie hier een sterke analogie met de discussie tussen Pim Fortuin en Marcel van Dam (1997). Je schrikt je wezenloos als je dit filmpje nu terugziet. Het plaatst Fortuin op basis van inhoud (voorspellend wel degelijk goed gezien door Fortuin) én acteren ineens in een heel ander daglicht. Alleen dat al is zeer opvallend want 20 jaren geleden was hij voor de meeste mensen een demon! Kijk het eens terug, het is écht de moeite waard en oordeel zelf! Degene die zich hier zou moeten schamen (eind van het debat) heet van Dam en niet Fortuin, want je mag het niet met elkaar eens zijn maar iemand publiek uitmaken voor een minderwaardig mens riekt naar zelfverheerlijking… Waarom is jouw oordeel de maat?… 

Ik ben niet voor de een en tegen de ander, maar heb ervaren dat juist gesprekken met slimme-maar-anders-denkenden tot goede discussies leiden en bij alle deelnemers het blikveld verruimt! Dat vormt volgens mij toch de basis voor betere/wijzere besluiten. Democratie betekent niet andersdenkenden afserveren, maar juist inbreng geven in de discussie! Vergelijk het met het aansturen van een organisatie in moeilijke tijden… Er is overleg tussen medewerkers, directie en commissarissen over de te volgen koers en die combinatie komt vrijwel altijd gezamenlijk tot een beter resultaat dan een van hen afzonderlijk had kunnen bereiken. In zo’n overleg heb je dan liefst ook niet allemaal een zelfde achtergrond want dan voeg je weinig toe aan de discussie en wordt een besluit er dus niet veel ‘wijzer’ van. Juist de pluriformiteit van het gedachtegoed (de een heeft een financieel zwaartepunt, de ander is meer het sociale geweten, een derde kijkt naar de kwaliteit van het product en een vierde misschien ook nog eens naar de lange termijn ontwikkelingen of is een out of the box denker) maakt dit overleg waardevol en voegt wijsheid toe aan het team. Waarom ik dit vergelijk maak? Ik heb het aan den lijve ondervonden dat juist de mensen die het niet met je eens zijn en weerwoord leveren, de meest waardevolle bijdragen leveren aan de rijping van je eigen gedachtegoed (blogje 12). Hoe ik me achteraf zou voelen als ik alle mensen die het toen niet met me eens waren had weggestuurd? Te dom (dus niet capabel) om een bedrijf te leiden!

En wat doen we in de politiek? We demoniseren alles en iedereen die tegengas geeft op de conservatieve blik die ons weliswaar de dagelijkse boterham brengt, maar ook de dagelijkse problemen oplevert. De kunst, naast het adopteren van de goede dingen, is ook om kleine onhebbelijkheden (die we allemaal hebben!) niét uit te vergroten!

Wat ik jammer vind is dat we niet in staat blijken om in deze snelle tijd (met dus ook snelle en daarmee niet altijd wijze beslissingen, media-invloed, tijdsdruk) een frame op te zetten waarbinnen op een goede en evenwichtige manier met afwijkende meningen/ideeën wordt omgegaan. Een frame dat leidt tot gebruik maken van… i.p.v. afschieten van…

Ik heb niks met links of rechts of met partijen (zie blogje 41) maar wel met wijsheid, evenwicht en goed bestuur. Pogingen dáártoe zie ik nu vrijwel niet. Gelukkig heeft niemand die wijsheid echt in pacht, dus niet Rutte, niet Wilders en ook niet Baudet… maar dat maakt niet dat we een van hen dus moeten uitsluiten van een bijdrage aan/discussie over  goed bestuur. De uitdaging moet liggen in het gezamenlijke gesprek over de onderwerpen die ons bezig houden. Het uitbannen van deze geluiden noopt de ander tot nog extremere stelling-name en daar wordt niemand wijzer van. Ga altijd het gesprek aan, zelfs als je de gedachten van de ander verafschuwt. De ander is meestal niet gek en kan je een nuance opleveren in je eigen denken. Niet het gesprek om te bezien of we toch ieder ons gelijk kunnen behalen maar het gesprek op basis van concrete problemen waarover we voor ons land een geconsolideerde aanpak of houding willen. De kunst is dan om de fundamentele ‘scheermesjes’ goed te verwoorden… dán weet je namelijk preciés waar de schoen wringt. Je moet wel het lef en de kwaliteit hebben om dat te kunnen en ik denk dat het daar bij velen aan schort. Zijn de politieke partijen die dit gesprek niet eens willen, hun status op voorhand wel waardig?

In een democratie komen we toch gezamenlijk tot een lijn die we gaan volgen en niet alleen samen met hen die het globaal met ons eens zijn? Elkaar voor rotte vis uitmaken is dan ook niet alleen onbehoorlijk maar ook nog eens behoorlijk dom en het spel zo hoog spelen dat je uitspraken bij de ander ontlokt die je later misbruikt (debatstrategie van sommigen), is alles behalve productief, werkt alleen polariserend en getuigt van een heel groot, maar onbruikbaar, ego. Waarom?

Begrijp me niet verkeerd… Ik zelf heb natuurlijk ook last van hetzelfde gedrag, heb ook al snel een mening die ik even later toch weer moet bijstellen als de discussie evenwichtiger wordt, maar je doet me meer plezier door me op deze omissies te wijzen als het nodig is, dan er als Lemmingen achter aan te lopen.

Jeroen Teelen 2019 (hopend op enige wijsheid en niet op het slechts willen bevestigen van het eigen gelijk!)

040521 / 3393

040522 / 4134