12 april 2019

Gevleugelde woorden uit mijn jeugd maar soms hoor ik iemand dat er nog steeds uitflappen… Oprechte ‘azijnpissers’ of gewoon ‘niet nadenkers’? Ik hoop die woorden in ieder geval nooit in de mond te nemen, want het is (gemiddeld genomen natuurlijk) van een heel hoog onzingehalte. Het zegt meer over de persoon dan over de werkelijkheid. Vrouwenstemrecht, medische ontwikkelingen, dagelijks kunnen douchen, te kust en te keur eten halen bij de supermarkt et cetera. Dat zijn toch luxes die we enkele decennia geleden niet kenden? Bij ons stond vroeger ‘s zaterdags de teil in de woonkamer voor de kolenkachel (niks cv) met warm water en dan werden we op rij (7 stuks) op een grondige wasbeurt getrakteerd en in de winter was er ijs op de ramen van de slaapkamer… aan de binnenkant wel te verstaan… en nu? De zuurpruim die overal tegen aan schopt heeft, in het huidige perspectief gewoon geen gelijk. Zelfs de toevoeging dat de kindjes in Afrika… is niet terecht want ook daar gaat het nu gemiddeld beter dan pakweg vijftig jaren geleden. Of dat trouwens nu echt door al onze verzamelde melkflesdoppen van zilverpapier komt, waag ik wel te betwijfelen…

Als je een willekeurige stelling op haar aannemelijkheid wilt beoordelen, is het altijd makkelijk om de zaken even in het extreme te trekken… Een standaard trucje uit de wiskunde… Dat stapje neem ik bijna altijd omdat ik merk dat het ook in complexe situaties buiten de wiskunde toch vaak leidt tot duidelijke conclusies. In dit geval zou dat neerkomen op het idealiseren van het stenen tijdperk, zonder enige regelgeving, zorg en maatschappelijke inrichting met slechts het recht van de sterkste… Ik denk dat je als mens niet anders kunt dan concluderen dat het ons in grote lijnen in z’n algemeenheid steeds beter gaat. We hebben al die eeuwen steeds ons best gedaan om ons leven te veraangenamen en dat is, misschien niet op alle onderwerpen maar gemiddeld wel, redelijk gelukt denk ik. Natuurlijk is het op aspecten soms één stap vooruit en twéé stappen terug maar dat zijn de stuipen van een zich ontwikkelende samenleving lijkt me. Kijken we naar de kwaliteit van leven dan denk ik dus dat ik toch echt de huidige tijd verkies boven de middeleeuwen of het stenen tijdperk. Die azijn-pissende opa’s en oma’s moeten dus niet zo zeuren of gewoon eens even goed nadenken voordat ze zo’n opmerking maken.

Hoewel… vroeger… toen roken nog gezond was, plastic (net uitgevonden) gewoon kon worden weggegooid, hangjongeren ook op tijd naar bed moesten en je op een mooie dag buiten het bos kon ruiken zonder dat het stonk naar frisse lucht, zag je in de beekjes ook frituurolie op het water drijven. Dat was toen helemaal niet erg want er zat toch al lang geen vis meer in dat water… Er was ook nauwelijks stress en ouders sloegen zelfs de juf of meester nog niet in elkaar als iemand een onvoldoende had gehaald. Een onvoldoende was toen namelijk nog heel normaal want niet iedereen moest per se naar de Havo. Ach, dat was dus ook best een mooie tijd maar we dachten niet over alles echt zo goed na. We schoven problemen soms gewoon voor ons uit onder het mom “Daar verzinnen we als mensheid ooit nog wel een oplossing voor”… Ik kom uit die tijd, kan me die opmerkingen nog letterlijk herinneren en het klonk nog niet eens zo gek want de technische ontwikkeling ging zo snel dat het vertrouwen er inderdaad was.

Er zijn nu dus ook punten van grote zorg die we vroeger niet kenden of waarvan we de urgentie toen niet goed konden inschatten. We meten en weten nu steeds meer waardoor we eerder trends ontdekken en waarover we dus eerder onze bezorgdheid kunnen uiten. Daarnaast heeft ons acteren ook een steeds grotere invloed op de aarde zelf gekregen en daarmee dus ook op al het aardse leven. Komt er dan toch uiteindelijk een moment dat de opmerking alsnog hout gaat snijden? Als we achteraf niet slim genoeg zullen blijken of te weinig karakter tonen om tijdig in te grijpen krijgen de azijnpissers van de toekomst misschien toch nog gelijk… “Vroeger was het allemaal veel beter”! Tegen die tijd is dat dan ook nog eens waar ook… triest…

Jeroen Teelen 2019 (…)

040521 / 1832

040522 / 2500