Uit de kast in Oldebroek?
Tolerantie zwaar onder druk…
“Ik weet dat ik in elkaar geslagen word, alleen nog niet wanneer”

Een paginagroot artikel op 12 maart 2022 in de Stentor… Ik heb het met afschuw gelezen… 

Inwoners van Oldebroek leven in angst om mishandeld te worden, durven in deze gemeente geen gezin te stichten of overwegen zelfs hun leven te beëindigen – en dat allemaal omdat ze niet de gewenste heteroseksuele geaardheid hebben? Sommigen halen hun schouders op en denken dat in Oldebroek de aarde altijd wel plat zal blijven, maar deze misdadige houding van uitsluiting door volwassenen en geweld door jongeren moet ergens vandaan komen. Het is essentieel dat verantwoordelijken, zoals de dominee en de burgemeester, hierop worden aangesproken en verantwoordelijk worden gehouden voor hun nalatigheid.

Dominee en Burgemeester: Verantwoordelijkheid Dragen

In elke gemeenschap zijn er invloedrijke smaakmakers en volgzame meelopers. Hier zijn het de smaakmakers die, gewapend met de Bijbel, levens verwoesten van degenen die niet passen binnen hun interpretatie of het ‘hetero-normatieve’ kader. Wat is de basis? Een selectieve Bijbellezing en een arrogante zelfrechtvaardiging? Religieuze overtuigingen hebben vaak mensenrechten geschonden. Ongeacht je geloof, je moet voldoen aan de opgelegde normen. Lokale leiders bepalen de toon, zaaien haat en falen om de belangen van álle burgers te dienen. Het zijn schamele, incompetente machtshebbers, ik kan er niet meer van maken.

De gemiddelde burger in een kleine gemeenschap zoals Oldebroek is vaak bang voor afwijzing vanwege een afwijkende mening of gedrag. Ze houden hun mond en volgen liever de massa. Maar wanneer de rechten van mensen worden geschonden (en velen dit laten gebeuren of zelfs meedoen om niet uit de toon te vallen), heerst er een alarmerende situatie. Als iemand die het lef heeft om te spreken vervolgens het brood bij de bakker wordt geweigerd, kan ik niet anders dan concluderen dat er weinig wijsheid en ruggengraat, maar zeer veel angst of onverschilligheid heerst in de gemeenschap.

Religieus Leiderschap: Een Oproep tot Verantwoordelijkheid

Ouderen moeten niet primair de jeugd de schuld geven; deze jongeren zijn het product van de gesloten gemeenschap waarin zij opgroeien. De dominee in dit verhaal is geen wijze leider, maar een gevaarlijk element in een gesloten gemeenschap en mede-/hoofdschuldige aan de misstanden. De bakker die weigert brood te verkopen, doet dit niet zomaar; dit gedrag is gevormd door de lokale geloofscultuur die door de dominee wordt beheerst. Juist de dominee bepaalt de lokale cultuur met de bijbel in de hand, volgens zijn eigen denkbeelden. Daarmee neemt hij een verantwoordelijkheid op zich die diepgaand invloed heeft op het leven van de gemeenschap.

Voor de Dominee: Mensenrechten zijn meer dan wettelijk overeengekomen ankerpunten, bijbelteksten of persoonlijke inzichten. Ze draaien om een levenshouding die anderen niet veroordeelt of beperkt omdat ze niet jouw overtuigingen delen. Goed leiderschap vergt wijsheid; het betekent niet alleen je eigen standpunten onderbouwen, maar ook de waarde inzien van argumenten die je standpunt kunnen nuanceren.

Schep ruimte voor anderen en bescherm hen tegen de negatieve uitwassen van je eigen gedachtegoed. Als leider binnen jouw gemeenschap ben je een voorbeeld en draag je verantwoordelijkheid voor het denken en doen van je volgelingen. Als je misstanden niet publiekelijk veroordeelt en opkomt voor de getroffen personen, ben je mede-verantwoordelijk voor het gedrag van je volgelingen. Kom uit je tent en wees de held die je claimt te zijn.

Voor de Burgers: Argumenten uit de eigen (lokale) cultuur zijn vaak niet meer dan sociale druk en ontdaan van een rationele basis. Rigide religie heeft door de geschiedenis heen geleid tot het ontkennen van nuance en het tegenwerken van vooruitgang. Wees wijs en laat je niet misbruiken door stemmingmakerij. Denk zelf na, ook in het belang van je eigen kinderen. Geef hen de ruggengraat om later hun eigen keuzes te maken en te verdedigen.

Ruimdenkendheid en Dialoog

Wanneer mensen zoals Kees van der Staaij, Rinie van Reenen of Wim Eijk melden dat ze altijd openstaan voor een gesprek met andersdenkenden, bedoelen ze slechts dat ze hun eigen mening best nogmaals willen toelichten, dus zónder bereidheid om te luisteren en hun standpunt te nuanceren. Ze zijn slechts ‘ruimdenkend’ binnen hun eigen kader. Dit soort leiders heeft altijd gelijk, omdat dat hun uitgangspunt is. Er is bij hen geen ruimte voor verandering of nieuw inzicht, en dat staat wijsheid in de weg.

Conclusie

Het is niet alleen arrogant om te denken dat je anderen de maat mag nemen vanuit je geloof, het is zelfs misdadig. Je hebt vanuit jouw overtuiging geen enkel recht naar anderen toe. Leiders zouden moeten dienen en niet heersen. Als leider moet je ruimte maken voor anderen en hun rechten respecteren, zelfs als ze niet jouw denkbeelden delen en dat geldt voor de dominee zowel als voor de burgemeester. Het is tijd dat de leiders in Oldebroek zich realiseren dat ze met hun starheid, gebrek aan empathie en het ontkennen van verantwoordelijkheid het leven van onschuldige burgers ernstig schaden.

Ik hoop dat deze overwegingen aanzetten tot nadenken en bijdragen aan een positieve verandering in de gemeenschap.

Jeroen Teelen, 13 maart 2022

040522 / 201