61 OLDEBROEK 2 ?… EVOLUTIE ÉN SCHEPPING IN HET ONDERWIJS?

Inleiding
Iedereen heeft het fundamentele recht om te geloven wat hij of zij wil. Daarnaast hebben kinderen recht op goed onderwijs, wat essentieel is voor hun voorbereiding op een evenwichtige rol in de maatschappij. De overheid heeft richtlijnen opgesteld voor wat ‘goed onderwijs’ inhoudt, waaronder de plicht om de evolutietheorie te onderwijzen. Dit gebeurt echter niet altijd op een evenwichtige manier. In het bijzonder onderwijs wordt de evolutietheorie soms in de schaduw van het scheppingsverhaal geplaatst of zelfs afgeschilderd als een niet serieus te nemen tweederangs theorie. 

Dr. Taede A. Smedes, godsdienstfilosoof en theoloog, denkt echter dat uiteindelijk ook de evolutie algemeen geaccepteerd zal worden onder gelovigen. De wetenschap zelf beschouwt de evolutietheorie als een bewezen feit.

Een Eenzijdige Presentatie van ‘De Waarheid’
Onze kinderen krijgen op sommige scholen slechts datgene te horen wat past binnen het dogma van de lokale religieuze gemeenschap of orthodoxe predikant: schepping als waarheid, evolutie als onzin. Dit roept de vraag op of voorgangers zich niet een te grote verantwoordelijkheid toekennen.

Een Breder Kader van Waarheid
Wetenschap is niet zomaar een mening die je kunt negeren. Door informatie achter te houden en mensen te misleiden, creëren we een lokale ‘waarheid’ die tevens een basis legt voor een halsstarrige toekomst. Dit soort ‘vrijheden’ heeft ernstige consequenties voor de vorming van kritische geesten.

Vergelijking met de Actualiteit
De vergelijking met de huidige situatie in Rusland, waar Poetin de waarheid manipuleert, kan scherp overkomen, maar is bedoeld om het belang van volledige en onbevooroordeelde informatie te benadrukken. Net zoals de Russen recht hebben op het volledige verhaal, zo hebben onze kinderen recht op een volledig en gebalanceerd onderwijs. In beide gevallen zien we het gevaar van eenzijdige indoctrinatie door een autoritaire figuur, zij het een dictator of een religieus leider.

De Rol van Onderwijs
Onderwijs moet het volledige plaatje laten zien. Het gaat er namelijk niet primair om wie er gelijk heeft, maar het gaat om het bieden van een volledige breedte van het gedachtegoed over dit onderwerp. Dát bereidt ze voor op een evenwichtige deelname aan onze maatschappij. Kinderen van ongelovigen moeten leren dat er religies bestaan en welk gedachtegoed daarbij hoort. Evenzo moeten kinderen uit religieuze gemeenschappen leren over wetenschappelijke inzichten zoals de evolutietheorie.

Het Gevaar van Eenzijdige Overtuigingen
Ik heb verklaringen gelezen van voorgangers zoals Philip Spoelstra, die de onzin van evolutie proberen aan te tonen. Zijn redeneringen zijn vaak gebaseerd op feitelijke onjuistheden en misvattingen. Hij presenteert zijn inzichten als wetenschappelijk onderbouwd, terwijl hij in werkelijkheid geen wetenschapper is. Dit soort misleidingen is kwalijk omdat het ook kinderen een eenzijdig beeld van de werkelijkheid geeft.

De Rol van de Wetenschap
Wetenschap is meer dan een geloof of religie; het is een methode die ons in staat stelt om de wereld om ons heen te begrijpen en te verklaren. Wetenschappelijke bevindingen hebben keer op keer aangetoond dat traditionele religieuze standpunten vaak onjuist zijn. Ook de technologie achter de versterker in de kerk, die ervoor zorgt dat iedereen de preek kan horen, zou zonder de inzichten van de wetenschap niet bestaan, ook al begrijpen de meeste mensen niet precies hoe hij werkt. Het daarom essentieel dat beide perspectieven—zowel wetenschap als religie—aan bod komen in het onderwijs, zodat kinderen later in staat zijn om een weloverwogen keuze te maken.

Conclusie
Vertel kinderen het volledige verhaal. Als blijkt dat wetenschappers zoals Dr. Taede A. Smedes gelijk hebben, zullen kinderen die alleen de scheppingsvisie hebben meegekregen zich later terecht tekortgedaan voelen en hun leermeesters om die reden minachten. Een volledige en open benadering van onderwijs bereidt kinderen voor op een wereld waarin ze zelf hun weg kunnen vinden.

Afsluiting
Religieuze leiders zouden zich bewust moeten zijn van hun invloed en moeten hun verantwoordelijkheid nemen door een evenwichtige en eerlijke presentatie van kennis te waarborgen. Laat onderwijs niet verworden tot een middel voor indoctrinatie, maar gebruik het als een instrument om kinderen te leren kritisch te denken en zelf keuzes te maken.

In het Kerkrecht staat zelfs letterlijk:
“Des te belangrijker is het dat in de kerkorde de dominee zijn of haar plaats gewezen wordt. Die plaats is niet zo hoog als het gedrag van veel predikanten doet vermoeden. Het feit dat aan geen andere figuur in de kerk zoveel kerkorde-artikelen worden gewijd wijst er op dat men het vanaf de Reformatie nodig heeft gevonden de predikant een gareel aan te leggen. Het is voor de predikant nodig dat hij weet wat zijn bevoegdheden, rechten en plichten zijn. Om te voorkomen dat hij zijn boekje te buiten gaat en in gemeente en kerk gaat heersen in plaats van dienen.”

Einde citaat…

Ik zou zeggen: “Nog een weg te gaan dus…!”

Jeroen Teelen
21 maart 2022

040522 / 147