De Bijbel spreekt met autoriteit???? (holyhome.nl)
(voorlopig even de laatste over dit onderwerp)

Ik heb niets tegen geloof, maar ik vind wel dat veel voorgangers (zeker in de orthodoxe Bijbel-dictatuur) een veel te grote broek aantrekken. Ze moeten worden aangepakt omdat ze mens en samenleving beschadigen inplaats van dienen. TV-Dominee David Maasbach: “Als ik zeg dat we moeten breken met hen die de wil van God niet doen, dan is dat niet David Maasbach die dat zegt, dan is dat de wil van God.” Of bisschop Wim Eijk die beweert de hoeder van de waarheid te zijn (wie kent de waarheid?) en daarmee dus altijd ‘het gelijk’ aan zijn kant te zien… Gevaarlijke ego’s die we als samenleving veel strakker in de gaten moeten gaan houden want zij stellen zichzelf boven alles en hoeven ook aan niemand verantwoording af te leggen over hun religieuze insteek of uitlatingen. Kortom, slachtoffers van hun eigen ego, maar wel met een zeer ingrijpende impact op hun omgeving en vooral dat laatste wil je eigenlijk zoveel mogelijk voorkomen lijkt me. Als ik zoiets lees of meemaak schrijf ik er (om mijn primaire reactie te nuanceren) een blogje over en hoop dat het vervolgens ook nog ergens bij helpt. Ik twijfel inmiddels wel of ratio een motivator is tot bezinning binnen dit soort groeperingen. Voor die leiders zelf geldt dat ze altijd gelijk zullen blijven hebben, zal (als metafoor) de aarde altijd plat blijven en zijn wij voor altijd de boze buitenwereld, maar ik hoop dat het sociaal gedwongen ‘volgelingen’ toch de moed geeft om zich los te maken uit dit dogmatische keurslijf.

Je probeert natuurlijk allereerst deze mensen te begrijpen, dus ga je her en der eens je licht opsteken en er wat over lezen… Ik ben weinig rationaliteit tegengekomen (wel veel retoriek) terwijl de schijn hoog wordt gehouden dat het allemaal wel heel rationeel verdedigbaar is… De onderstaande tekst (ter illustratie) is het begin van een zogenaamde Bijbelstudie: De Bijbel spreekt met autoriteit (holyhome.nl)  en ik heb, ter illustratie, de begin-alinea cursief becommentarieerd (en eerlijk gezegd daarna de rest ook niet meer verder gelezen). Ik heb met verwondering gezien dat ook op zich intelligente mensen in zo’n schizofreen keurslijf alle rationaliteit achter zich laten waar dat strijdig is met hun dogmatische overtuiging. Heel apart en strijdig met alles wat wetenschap tracht te zijn, namelijk nieuwsgierig… en zeker niét dogmatisch! Ik heb een poging gedaan om de rationele waarde van de beweringen en redeneringen te duiden…. maar trek uw eigen conclusies…

———————–

Er wordt wel eens gezegd dat de mensen vroeger niet beter wisten en dus maar geloofden dat wat de pastoor of de dominee van de kerk zei de waarheid was. Daarbij wordt gesuggereerd dat de mens zich steeds verder ontwikkelt en dat we dankzij de wetenschap nu beter weten. Vreemd genoeg daarbij is dat in de naam van de wetenschap veel dingen worden geleerd die voor het merendeel van alle mensen nooit te controleren zijn. Bijvoorbeeld over het ontstaan van het heelal, de aarde en de mens zelf. Er zijn maar weinig mensen die de moeilijke theorieën hierachter begrijpen. Toch geloven de meeste mensen dat die theorieën juist zijn. En waarom? Omdat de wetenschap het zegt? Dat is toch niet anders dan geloven in de dingen die de pastoor of de dominee zegt en die je ook niet kunt controleren. Deze redenering toont ook aan dat veel mensen helemaal niet minder naïef zijn als vroeger. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat veel wetenschappen in de laatste eeuw geworden zijn tot een nieuwe religie, met de wetenschappers als nieuwe priesters. En als je hen niet gelooft word je (net als vroeger) bijna voor gek verklaard.

————————TEKST-ALINEA met mijn commentaar——————————

Er wordt wel eens gezegd dat de mensen vroeger niet beter wisten en dus maar geloofden dat wat de pastoor of de dominee van de kerk zei de waarheid was. Daarbij wordt gesuggereerd dat de mens zich steeds verder ontwikkelt en dat we dankzij de wetenschap nu beter weten.

******Dit zijn twee separate items. De ‘kennis van de kerk’ en ‘de ontwikkeling van de mens dankzij de wetenschap’.  Om met het eerste te beginnen… Juist die pastoor of dominee (i.c. ‘de kerk’) wist het aantoonbaar en achteraf voor iedereen verifieerbaar helemaal niét… Volgens ‘de kerk’ was de aarde namelijk plat, deze stond in het centrum van het heelal, wetenschappers die anders beweerden werden gedood en Galileo was een gek. De kerk dééd alsof ze het, vanuit de Bijbel, wist en regeerde met hel en verdoemenis over het volk! Helaas hebben ze van al die inmiddels aangetoonde misvattingen nog steeds niets geleerd.
Conclusie: De kerk wist het aantoonbaar niet en de wetenschap blijkt tot op de dag van vandaag toch steeds weer onze meest betrouwbare kennisbron.

Het tweede, de ontwikkeling van de mens dankzij wetenschap, is geen suggestie, maar aantoonbaar. Juist door de wetenschap is, om te beginnen, duidelijk geworden dat er geen God van de Bliksem is die Thor, Donar, Zeus of Jupiter heet, maar dat we het verschijnsel vanuit de natuurkunde gewoon kunnen verklaren. Diezelfde natuurkunde aangevuld met andere wetenschappen heeft geleid tot verbreding van inzichten, betere hulp voor zieken en hulpbehoevenden, betere inzichten in… etc. etc.. De mens(heid) heeft zich dus o.a. dankzij wetenschap wel degelijk verder ontwikkeld.

Een historisch correcte conclusie zou hier (volgens mij) zijn: Religie heeft altijd veel moeite gehad met Wetenschap omdat Wetenschap een voortschrijdend inzicht vertegenwoordigt (ze ontwikkelt zich) en dat staat per definitie haaks op dogmatiek.  Ook filosofie als (normatieve) wetenschap is een ontwikkelende factor. 

Dat alles neemt niet weg dat ‘de mens’ een goede leidraad, bezinning, troost, reflectie, contact etc.. nodig had/heeft waarbij bijbel en voorganger zeker een zeer zinvolle rol konden/kunnen spelen, maar dié rol wordt, vreemd genoeg, niet genoemd!
Feitenkennis lag en ligt dus zeker niet primair bij ‘de kerk’ maar juist bij de wetenschap. Het feit dat ‘de kerk’ zich die kennis-rol wel toedicht is niet alleen hoogmoedig maar ook zeer onverstandig. Het heeft de wereld niet alleen vroeger veel ellende gebracht, maar zelfs ook nu nog (inquisities). Jammer dat diezelfde fout dus nog steeds wordt gemaakt… Je duidelijk afzetten tegen wetenschap in plaats van je potentiële verdienste (vanuit diezelfde bijbel) oppakken in het richting geven aan medemenselijkheid en samenleving…  Ik begrijp niet dat religieuze leiders zo verblind worden door machtsdenken dat ze dit fundamentele doel niet meer zien.

Vreemd genoeg daarbij is dat in de naam van de wetenschap veel dingen worden geleerd die voor het merendeel van alle mensen nooit te controleren zijn. Bijvoorbeeld over het ontstaan van het heelal, de aarde en de mens zelf. Er zijn maar weinig mensen die de moeilijke theorieën hierachter begrijpen. Toch geloven de meeste mensen dat die theorieën juist zijn. En waarom? Omdat de wetenschap het zegt?

******Dat is helemaal niet vreemd! Sterker nog, dat geldt voor vrijwel álle wetenschappelijke voortgang. Pas veel later zakken inzicht en kennis door naar de rest van de bevolking. Trouwens, als je niet in staat bent iets te verifiëren/snappen is ontkenning toch niet een logisch gevolg?  “Ik snap het niet dus het is niet zo?…” Diezelfde wetenschap heeft ons ook heel veel, inmiddels wél door eenieder verifieerbare, nieuwe inzichten opgeleverd. Toen Joseph John Thomson in 1897 het elektron ontdekte was dat ook van een niveau dat slechts weinigen konden bevatten. Maar het resultaat is b.v. de simpele geluidsinstallatie in de kerk… je weet niet hoe ie precies werkt maar hij werkt wel!). Dat je iets niet begrijpt betekent niet dat het niet waar is. Het is slechts de bevestiging van je eigen geestelijk onvermogen. De wetenschap toont zaken aan die andere (ook andersdenkende) wetenschappers wel degelijk kunnen controleren (dat laatste is zelfs een voorwaarde)! Dat niet iedereen dat kan begrijpen is normaal. Lang niet iedereen begrijpt de relativiteit van Einstein, maar zonder zijn inzichten zou er bv. al geen nauwkeurig GPS-systeem bestaan. 

Dat is toch niet anders dan geloven in de dingen die de pastoor of de dominee zegt en die je ook niet kunt controleren.

******Nu zeg je dus eigenlijk dat je die pastoor of dominee (van die platte aarde, en de vermoorde wetenschappers of ontkenning van evolutie) wel zou moeten geloven omdat die uitlatingen net zo oncontroleerbaar zijn als de per definitie wél controleerbare uitlatingen van de wetenschap? Een rationeel onzinnige conclusie, vergelijkbaar met ‘als ik het niet snap is het niet waar’. Je weet blijkbaar niet wat wetenschap is en kunt niet logische redeneren. En jawel, dat is dus wel degelijk iets heel anders. 

Deze redenering toont ook aan dat veel mensen helemaal niet minder naïef zijn als vroeger.

******Deze redenering toont slechts aan dat de schrijver van dit stuk geen idee heeft waarover ie schrijft en sowieso geen enkele rationele onderbouwing kan geven  zodra die afwijkt van zijn eigen ideeën. Elk inzicht in ‘causale verbanden’ ontbreekt volledig. 

Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat veel wetenschappen in de laatste eeuw geworden zijn tot een nieuwe religie, met de wetenschappers als nieuwe priesters. En als je hen niet gelooft word je (net als vroeger) bijna voor gek verklaard.

******Ik ben er niet voor om mensen te kwetsen, maar dit is van een ongekende, gecensureerde, niet-logica! De schrijver is niet bezig met het zoeken naar waarheid of aannemelijkheid, maar met het zaaien van argwaan waar dat niet past. Een beperkte geest kun je niet kwalijk nemen dat ie iets niet begrijpt (begrijp me niet verkeerd, wij zijn natuurlijk allemaal beperkte geesten). Je kunt ‘m echter wél kwalijk nemen dat ie om die reden de slimmere of wetende diskwalificeert, terwijl nieuwsgierige verwondering meer gepast zou zijn.

Misschien moet de voorganger die zich aangesproken voelt Dick Wursten‘s (Dr. Theologie, België) artikel eens lezen… Het zal verhelderend maar ook confronterend zijn.

Ontkennen maar intussen wel profiteren van de inzichten (resultaten van de wetenschap) en wel de producten gebruiken wanneer het zo uitkomt? Dit raakt kant nog wal… Trouwens, Wetenschap als nieuwe religie aanduiden is wel heel erg krom. Basis van wetenschap is nieuwsgierigheid en de inzichten veranderen bijna continue door nader onderzoek. Soms wijzigen inzichten daardoor zelfs radicaal… Hoe kun je dan een vergelijk maken met de dogmatiek van religie? Ik stop met verder lezen van deze onzin want het is zonde van mijn (en uw?) tijd.

Misschien moeten deze mensen, naast de bijbel, ook eens een abonnement op b.v. “Wetenschap in Beeld” overwegen? Dat blad is bedoeld om wetenschappelijke  ontwikkelingen op een redelijk begrijpelijke manier toe te lichten. Dan heb je in ieder geval je best gedaan om te weten waarover je schrijft en preekt… Mocht je het dan nog niet kunnen bevatten, wees dan zo eerlijk om toe te geven dat op dit vlak niet je grootste toegevoegde waarde ligt en stop met het schrijven en preken van onzin.

Ik wil de mensen die lijden onder deze dogmatiek graag een hart onder de riem steken, maar ik weet niet goed wat ik méér kan doen dan schrijven… Lezen, nadenken en handelen blijft aan jullie zelf natuurlijk.

Je hebt de volledige vrijheid om te geloven wat je wilt, maar niet om andersdenkenden op basis van jouw geloof te kaderen.
Dit is een mooi voorbeeld wat dat bij anderen oproept…. het wettelijke recht van andersdenkenden… 
Deze insteek verdient net zoveel ruimte als de uwe… en het getuigt van wijsheid om dit tenminste in te zien en er naar te handelen.

Jeroen Teelen
25 maart 2022

040522 / 186