Ik heb vanuit mijn fundament een positieve insteek en ben goed van vertrouwen, maar het volgende kan misschien ook u zomaar overkomen… dus wees alert.

Vanmiddag, ik was bezig met het afhandelen van de mail, werd ik ANONIEM gebeld. Anoniem zet bij mij de ‘verkoper modus’ aan en meestal druk ik zo’n oproep ook onmiddellijk weg, maar ook sommige dienstverleners doen dat. Ik nam de gok. Het bleek een juffrouw die zich meldde namens het fraude team van de Rabobank met vervolgens de melding: “Hebt u enig idee waarom ik u bel?” Ze sprak keurig Nederlands en met een zeer professionele telefoonstem. “Ik heb geen flauw idee”meldde ik, ” maar dat gaat u me nu ongetwijfeld vertellen”. Toen vertelde ze dat bij mijn rekening op de computer een alert was afgegaan. Iemand uit Delfzijl had geprobeerd in te loggen op mijn rekening. Die toegang was vervolgens geblokkeerd en daarom belde ze me om te vragen of ik dat misschien zelf was geweest. Nee dus en ik ken ook niet iemand in Delfzijl die dat geweest kon zijn. Ik was zelfs even trots op mijn bank omdat ze zo goed hadden ingegrepen. Ik vroeg nog wel even ter controle over welke rekening we het hadden (klein alarm belletje dus) en ze meldde keurig de drie eindcijfers. Die klopten precies en er was ook niets aan de hand zei ze. Ze had de rekening alleen enkele uren geblokkeerd om het ip-adres te achterhalen en zo een volgende poging onmogelijk te maken. Ik zou dus enkele uren geen geld kunnen opnemen bij een automaat. De blokkade zou er vanavond weer af gaan…
Ik hoefde niet te pinnen en voorzag dus geen probleem… (ik stond daarom dus ook niet echt op scherp en wilde snel weer doorgaan met m’n werk).

Vervolgens vroeg ze nog of ik bekend was met skimming (klein alarmbelletje want dat gebeurt bij de nieuwe automaten toch niet meer en waarom nog doorvragen?). Hoewel ik bevestigde dat ik wist wat dat was ging ze me toch helemaal uitleggen hoe dat in z’n werk ging en hoe gevaarlijk het was. Het leek of ze een standaard protocol voorlas (wederom klein alarmbelletje in mijn onderbewustzijn). Daarna vroeg ze nog of ik de laatste dagen nog verdachte mailtjes had ontvangen en of ik die kon opnoemen want dan had ze misschien een link naar de oorzaak. Maar ja die krijg ik bijna dagelijks, dus daar maak ik me niet druk om. Ik controleer dan altijd de afzender en dan valt vrijwel iedereen gelijk door de mand. Ze maakte nog een paar onhandige technische opmerkingen en die zetten mij aan het denken (als techneut ken ik de computerwereld wel een beetje). Ik wilde echter ook weer niet de bedweter uithangen en ging er dus niet verder op in. Niets meer aan de hand zijnde verbraken we de verbinding… Druk, druk, druk dus snel weer gewoon door met m’n werk… Toch werd ik onbewust een klein beetje argwanend. Wel raar om zomaar een rekening te blokkeren als er van een ander ip-adres (andere lokatie) wordt ingelogd. Dat moet toch kunnen? Verder geen aandacht aan geschonken maar wel even op de telefoon van mijn vrouw gecheckt of er misschien geld was verdwenen van onze rekening. Dat bleek gelukkig niet het geval. Al met al een beetje vreemd, maar ik had geen codes afgegeven of handelingen verricht dus ik voorzag geen probleem. Mijn werk had weer de volledige focus.

Begin van de avond, ik zat in de auto, werd ik opnieuw gebeld. Het was dezelfde stem die zich meldde als medewerker van het fraude-team van de Rabobank en vroeg: “Meneer Teelen, hebt u enig idee waarom ik u bel?”. Toen wist ik het zeker… Het was de juffrouw van vanmiddag maar nu had ze een fout gemaakt… mijn alarmbellen gingen op volle sterkte… dus ik reageerde dat het verhaal hier ten einde was en dat ik haar door had. De verbinding werd vervolgens onmiddellijk door haar verbroken.

Wat was haar volgende stap als ik niet wantrouwend was geweest?
Ik kan het natuurlijk alleen maar gokken maar ik vermoed dat er dan een verhaal was gekomen in de trant van:
‘De blokkade is opgeheven maar onze mensen hebben het IP-adres toch niet kunnen lokaliseren. De dreiging is er dus nog steeds. We hebben zojuist ook een tweede inlog-poging kunnen voorkomen, maar dat kan vannacht misschien wel fout gaan, want dat vereist wel menselijk ingrijpen. U moet uw rekening liefst zo schoon mogelijk maken om uw risico te beperken en het geld dus zoveel mogelijk overmaken op een tijdelijke, hooguit enkele dagen,  andere rekening. Die kan ik voor u aanmaken natuurlijk, maar dat duurt een dag. Om dat probleem te omzeilen hebben we een speciale rekening die u wel onmiddellijk kunt gebruiken (dus het nr van de fraudeur) zodat u toch rustig kunt gaan slapen vanavond’.
Zo’n verhaal zal het ongetwijfeld ongeveer geweest zijn… Ik was blij dat ik het door had gehad doordat ze twee keren precies dezelfde aanhef hanteerde in het gesprek. Er was van haar kant dus geen inhoudelijke betrokkenheid met mijn situatie en dat was voor mij de druppel. Ik nam haar niet meer serieus. Later had ik ook een beetje spijt want ik had het spel nog best een tijdje kunnen meespelen samen met een politie- of bankfunctionaris… Gemiste kans…

Ik hoop dat ik u hiermee alert maak zodat u ook tijdig kunt doorzien wat een ‘degelijk klinkende man of juffrouw’ kan aanrichten met een goed verhaal. Een leek op dit gebied was er misschien ingetuind en een alerte vakspecialist was waarschijnlijk direct gevallen over het rare van een inlog vanuit een vreemd ip-adres, maar hoewel ik dat ook donders goed wist, was het voor mij niet echt direct een trigger geweest want ik had m’n gedachten op dat moment bij andere zaken… Pas op dus!

Jeroen Teelen

30 november 2022