89 De Toekomst van “Werk”: De Impact van AI op Arbeidsmarkt. Kennis en Vaardigheden voor de Toekomst…?

, ,

AI en ik onderzoeken samen thema’s:

De Opkomst van Kunstmatige Intelligentie: Revolutie op de Arbeidsmarkt

Ben jij klaar voor een toekomst waarin kunstmatige intelligentie (AI) niet alleen werk verandert of zelfs vervangt, maar ook het bedrijfsleven op de kop zet? De opkomst van AI leidt tot een fundamentele technologische revolutie. We staan aan de vooravond van een nieuwe omwenteling, vergelijkbaar met de introductie van de pc en de automatiseringsgolf in de jaren tachtig. Toen namen machines routinematige taken over en veranderde het werklandschap radicaal. Nu raken ook kennisintensieve beroepen zoals die van notarissen, artsen, juristen en ingenieurs diepgaand beïnvloed door AI-automatisering. Wat betekent dit voor de vaardigheden en rollen van kenniswerkers?

De Waarde van Kennis Verandert

AI verandert de waarde van kennis ingrijpend. Feitenkennis is dankzij AI steeds minder exclusief en direct toegankelijk voor iedereen. Hoewel het internet al een schat aan informatie biedt, blijft dit medium vaak beperkt tot het beantwoorden van vragen over losse, op zichzelf staande feiten, zoals “Wanneer was de Tweede Wereldoorlog?” Voor de juiste interpretatie van de antwoorden had je hiervoor nog aanvullende kennis nodig. AI biedt echter iets nieuws: het voegt context en interpretatie toe aan die feiten, zodat ze direct passen bij de vraag. AI biedt dus niet alleen antwoorden, maar plaatst deze automatisch in de context van jouw vraag, of vraagt actief om deze context als je die zelf niet noemt.

Betekent dat het ‘uit het hoofd leren’ van feitjes steeds minder relevant wordt, omdat AI razendsnel toegang biedt tot uitgebreide, geconcentreerde kennis? Dat ondermijnt dan niet alleen het traditionele onderscheidingsvermogen van kenniswerkers, maar dwingt ons ook om leerdoelen en gewenste vaardigheden opnieuw te overwegen. Bijvoorbeeld meer nadruk op vaardigheden zoals kritisch denken, probleemoplossing en creatief toepassen van kennis.

Reflectie: Welke unieke menselijke vaardigheden, zoals creatief denken of empathie, zet jij vandaag al in die AI niet zo snel zal vervangen?

In de nabije toekomst zal de nadruk waarschijnlijk verschuiven naar vaardigheden zoals creatief denken, ethisch redeneren en intuïtieve besluitvorming. Kenniswerkers moeten in staat zijn om inzichten toe te passen en te combineren op vernieuwende manieren.

Automatisering Toen en Nu: AI versus Conventionele Automatisering

In de jaren tachtig bracht automatisering grote veranderingen teweeg. Ontslaggolven troffen vooral banen in administratieve, logistieke en productieomgevingen. De typekamer verdween, de telefoniste, en bijvoorbeeld veel drukkerijen legden het loodje. Er ontstonden natuurlijk ook weer nieuwe functies zoals ICT-specialisten en technologische innovators. Iedere vernieuwing brengt verandering en vasthouden aan het oude is onhoudbaar. Vandaag zien we weer een nieuwe verschuiving, maar deze keer dieper, omdat AI zich niet beperkt tot eenvoudige taken.

Wat is het échte verschil tussen AI en traditionele automatisering?
Conventionele automatisering was voorspelbaar en volgde vaste regels. AI, echter, past zichzelf aan, leert zelfstandig en kan complexe taken uitvoeren zonder menselijke tussenkomst.

Conventionele Automatisering: Beperkt en Regelgebaseerd

  1. Voorspelbaar: Voert vaste regels uit; geschikt voor repetitieve taken.
  2. Rigide: Vereist menselijke tussenkomst bij afwijkende situaties.
  3. Toepassingen: Taken zoals productiemachines, rekenprocessen en dataverwerking.

Kunstmatige Intelligentie: Zelflerend en Adaptief

  1. Zelflerend: Gebaseerd op data en ervaringen, waardoor AI zich kan aanpassen aan nieuwe situaties.
  2. Flexibel: Kan omgaan met complexe, onvoorspelbare scenario’s, zoals medische diagnoses of marktanalyse.
  3. Complexe Taken: Beeldherkenning, natuurlijke taalverwerking en strategische besluitvorming.

Kortom, waar conventionele automatisering focust op het efficiënter uitvoeren van vaste regels, bieden AI systemen de mogelijkheid om zelfstandig te leren, zich aan te passen en autonoom beslissingen te nemen op basis van data, zónder menselijk ingrijpen.

AI’s Toepassingen: Van Diagnoses tot Zelfrijdende Auto’s

AI staat op het punt grote vooruitgang te boeken in meerdere sectoren. De belangrijkste toepassingen zijn:

  1. Complexe Besluitvorming
    In sectoren als financiën en medische diagnostiek helpt AI bij het analyseren van grote hoeveelheden data en het nemen van complexe beslissingen. Deze toepassingen verbeteren niet alleen de efficiëntie, maar maken ook vroegtijdige detectie van ziektes mogelijk.
  2. Real-time Vertaling
    Door de vooruitgang in AI-modellen zoals (Chat)GPT zijn vertalingen nauwkeuriger dan ooit. In een geglobaliseerde wereld waar communicatie essentieel is, biedt dit ongekende mogelijkheden voor samenwerking en culturele uitwisseling.
  3. Autonome Systemen
    Zelfrijdende auto’s en drones zijn veelbelovende toepassingen van AI. Verbeteringen in computer vision en machine learning maken autonome systemen steeds realistischer voor dagelijks gebruik.
  4. Gepersonaliseerde Gezondheidszorg
    AI maakt het mogelijk om diagnoses en behandelingen te personaliseren op basis van genetische en medische data, waardoor de zorg effectiever en minder invasief wordt. Zelfs het voorspellen van ziektes op basis van actuele data en genetische profielen behoort straks tot de mogelijkheden!

Hoe AI de Arbeidsmarkt Polariseert: Kansen en Uitdagingen

De impact van AI op de arbeidsmarkt biedt zowel kansen als complexe uitdagingen. Een van de grootste uitdagingen is dat AI zowel laag- als middelgeschoolde banen aantast, terwijl de vraag naar hooggeschoolde technologische functies juist sterk toeneemt. Hierbij wel de kanttekening dat ‘handjes’ nog altijd te veel ondergewaardeerd worden en voorlopig ook wel heel hard nodig blijven. Nee, de aantasting betreft vooral de repetitieve taken in de administratieve sector.Deze verschuiving vergroot de kloof tussen hoog- en laagopgeleide werknemers, wat tot maatschappelijke spanningen kan leiden. Daarbij is het essentieel te erkennen dat veel zogenaamd ‘laaggeschoold’ werk – de praktische taken die daadwerkelijk zaken in beweging brengen – nog altijd moeilijk volledig door AI en robotica te vervangen zijn.

Hoewel de ontwikkeling van robotica vooruitgaat, is de technologie nog niet op het niveau dat zij deze praktische vaardigheden volledig overneemt. In de tussentijd krijgt het werk van uitvoerders dus meer ruimte en waarde, juist doordat menselijke vaardigheden in veel sectoren nog onmisbaar zijn. Zodra de technologie zover gevorderd is dat robots taken nauwkeurig kunnen uitvoeren, zal waarschijnlijk een nieuwe rol ontstaan waarin mensen toezicht houden op en ingrijpen in de werking van uitvoerende robots. Deze supervisie kan een vernieuwende functie zijn voor uitvoerende werknemers, waarbij ze worden omgeschoold om de interactie tussen technologie en productie te begeleiden.

Zo creëert AI een toekomst waarin sommige banen verdwijnen, maar ook nieuwe kansen ontstaan om arbeidsvaardigheden te combineren met technologische supervisie. Het vraagt om een scherpe focus op bij- en omscholing, en een herwaardering van praktische vaardigheden in een geautomatiseerde wereld.

Reflectie: Welke vaardigheden moet jij ontwikkelen om concurrerend te blijven in een wereld waar AI steeds meer taken overneemt?

Polarisatie: De Middenklasse Onder Druk

Historisch gezien biedt technologie ook altijd nieuwe werkgelegenheid, maar de snelheid waarmee AI verandert, vereist aanpassingsvermogen en bijscholing. Werkgevers en onderwijsinstellingen spelen hier een cruciale rol in. Welke vaardigheden zijn morgen essentieel, en hoe kunnen we ons voorbereiden op de voortdurende veranderingen?

De opkomst van AI leidt tot een afnemende vraag naar middelgeschoolde banen, wat de economische ongelijkheid vergroot doordat de middenklasse verder krimpt en sociaaleconomische mobiliteit stagneert. Zonder structurele oplossingen dreigt een situatie waarin brede lagen van de samenleving achterblijven in een arbeidsmarkt die steeds meer gericht is op hooggespecialiseerde functies.

Een belangrijke stap naar een oplossing ligt in het hervormen van het onderwijs. Door het onderwijs te moderniseren en aan te passen aan de vaardigheden van morgen, kunnen nieuwe generaties zich beter voorbereiden op een snel veranderende arbeidsmarkt. Dit vraagt om een onderwijsstructuur die niet alleen technische en digitale vaardigheden centraal stelt, maar ook creatief en adaptief denken stimuleert. Zo kunnen jongeren zich ontwikkelen tot flexibele, breed inzetbare professionals die bestand zijn tegen de snelle ontwikkelingen van technologie.

Daarnaast zouden beleidsmakers moeten overwegen om bij- en omscholingsprogramma’s te versterken voor mensen die nu werkzaam zijn in middelgeschoolde banen. Zo kan de arbeidsmarkt veerkrachtiger worden en kan sociaaleconomische mobiliteit behouden blijven in een wereld die steeds meer door AI wordt aangedreven.

Noodzaak van Innovatie in Onderwijs en Omscholing

Om de kansen van AI te benutten, moet ons onderwijs zich focussen op drie kerngebieden:

  1. STEM-vaardigheden (Science, Technology, Engineering, Mathematics): Programmeren en data-analyse moeten al vroeg worden onderwezen.
  2. Interdisciplinaire vaardigheden: Kritisch denken, ethiek in technologie en probleemoplossend vermogen worden essentieel.
  3. Levenslang leren: Permanente vaardighedenontwikkeling is nodig om ontwikkelingen bij te houden en relevant te blijven.

AI’s Voordelen Eerlijk Verdelen

AI kan de productiviteit verhogen en kosten verlagen, maar zonder beleid vergroot het de ongelijkheid. Mogelijke oplossingen zijn onder andere:

  1. Uitbreiding van sociale vangnetten: Overweeg een universeel basisinkomen om inkomensverlies te compenseren.
  2. Omscholing stimuleren: Subsidies of belastingvoordelen voor bedrijven die investeren in opleiding.
  3. Robotbelastingen: Belast AI-gedreven productiviteit om sociale gelijkheid te bevorderen.

Afsluitende Reflectie: Jouw Rol in de AI-gedreven Toekomst

In een wereld waar AI steeds meer kennis en taken overneemt, roept de toekomst op tot zelfreflectie. Hoe blijf jij relevant en voorbereid op een snel veranderende arbeidsmarkt? AI kan zowel kansen als uitdagingen bieden, maar het vraagt om een bereidheid tot leren, aanpassen en kritisch denken. Welke vaardigheden ga jij vandaag ontwikkelen om relevant te blijven in een toekomst waarin technologie continu evolueert?

De Toekomst van Werk: Menselijke Waarden Blijven Onvervangbaar?

De toekomst van werk draait niet alleen om technologie, maar ook om menselijke keuzes. Waarden zoals creativiteit, empathie en strategisch denken blijven van onschatbare waarde en zijn essentieel om technologie ten dienste van de samenleving te houden. Denk niet dat die waarden ook in de toekomst slechts tot de mens gerekend kunnen worden, want dat zou wel eens een heel koude douche kunnen opleveren, maar voorlopig ligt vooral daar nog wel onze voorsprong. Wat kunnen we leren van de huidige AI-ontwikkelingen om een toekomst te waarborgen waarin menselijke waarden centraal staan om onze rol verder toch tot onmisbaar te maken?

Het wordt spannend de komende decennia, niet alleen door de huidige ontwikkelingen, maar juist doordat dit het begin is van een nog veel grotere stap, namelijk het toevoegen van de kwantum-computer (explosief verdere verhoging van de mogelijkheden van de computer) en mobiliteit van robots. Dán loopt al die kennis, kunde én vaardigheid ook nog eens vrij rond, leert zelfstandig (vele sensoren) en creëert z’n eigen wereld en werkelijkheid… en ja… die kunnen dan ook nog eens wereldwijd met elkaar onderling communiceren en kennis en ervaring uitwisselen. Maar ja, voorlopig is het nog niet zo ver!

Jeroen Teelen (en maatje 4o)

26 oktober 2024

 

AI-Wereld: Hoe AI wordt gebriukt in zelfrijzende auto’s.”
Nature over AI in gepersonaliseerde geneeskunde: AI and Personalized Medicine: The Future of Healthcare.”
McKinsey & Company: Future of Work: Frequently Asked Questions.”

Naswa: Automation and Artificial Intelligence: How Machines Are Affecting People and Places.”
McKinsey-rapport over de effecten van automatisering: Jobs Lost, Jobs Gained: Workforce Transitions in a Time ofAutomation.
PWC: How AI is Shaping the Global Workforce and Economic Inequality.”

Univ. Utrecht: Kunstmatige Intelligentie en Ontwikekling op de Arbeidsmarkt.”
Business Insider: AI en Banenverlies en -Creatie
All in Action:AI en ons Onderwijs

Computable: AI werkt een eerlijke Economie in de hand
TechnoPedia: Ethiek en het Balanceren tussen Innovatie en Verantwoordelijkheid.

 

2 antwoorden
  1. Jeroen
    Jeroen zegt:

    Dat zou zomaar kunnen Marc, maar dat is wel een terrein waar ik helemaal geen verstand van heb… Ik zou het echt niet weten… Wel fijn dat je het een interessant stuk vindt (want dit probeer ik natuurlijk wel met enig fundament te schrijven…haha…).

  2. marc de Boer
    marc de Boer zegt:

    Interessant stuk en leuk om te lezen.
    Wat denk van het huizen te kort en de daarmee stijgende huizen prijzen.
    Volgens mij komen de huidige eigenaren over 30 jaar in geld problemen. De babyboomers zijn dood er komt een overschot aan huizen. De duur gekochte huizen raak je niet meer kwijt voor koopprijs.

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.