Heerlijk om te doen… een verhaal houden voor een groep… Het begon op de middelbare school met toneel, daarna op de HTS met een stukje improvisatie-cabaret omdat vlak voor onze afscheidsavond een hoofdrolspeler wegens ziekte moest afhaken. Op de UT ging het verder met het verzorgen van serieuze technische trainingen voor docenten over computers en ik kreeg er veel voldoening van. Al snel werden ook lezingen van een meer beschouwende insteek gevraagd en dat was voor mij een extra leuke uitdaging… Bedenken waar de ontwikkelingen toe zullen leiden… van een vraag van een VMBO-school tot het voorzien van veranderingen in bedrijven… Een training leverde meestal meerdere vervolgvragen/ trainingen op en dat was geweldig natuurlijk. Ik kon het blijkbaar ook nog overtuigend over het voetlicht brengen… Het werd, met drie a vier lezingen per week, mijn voornaamste bron van inkomsten. Later verschoof mijn focus richting de maatschappelijke impact van computers (persoonlijk en bedrijfsmatig). Wat zou de opkomst van de computer gaan betekenen voor burger en bedrijf? Dat werd na alle puur technische trainingen op universiteiten en bedrijven een beetje mijn ‘stokpaardje’ en het was ook een stuk uitdagender dan alleen de techniek. Zo heel af en toe was er dan ook een toehoorder die achteraf naar me toe kwam met de opmerking dat ie het niet allemaal zomaar geloofde of dat ie het niks vond voor hemzelf en dat gaf me de aanzet om na te denken hoe ik ook die insteek in m’n verhaal zou kunnen verweven. De oplossing hiervoor werd ‘Toneelknecht Willem’. Hij was de personificatie van alle argwaan, ongeloof, onwil, scepsis van mensen over het onderwerp. Willem’s ‘optreden’ was voor mij altijd even spannend want elke lezing was toch weer een beetje anders en ook de toehoorders konden variëren in opleiding en leeftijd dus ik paste dan de teksten van Willem per keer aan en leerde die vervolgens uit m’n hoofd. Met een stofjas aan, een pruik op (ben zelf redelijk kaal) en een bezem in de hand (heel vroeger stak ik dan zelfs nog een pijp op) nam ik mijn eigen verhaal (dat daarna zou volgen) op een humoristische manier volledig op de hak. Op die manier herkenden de sceptici in zaal zichzelf en tegelijkertijd had ik daarmee mooie inhoudelijke ankerpunten geschapen voor mijn eigen verhaal daarna. Ik werd als Willem door de mensen in de zaal niet herkend en als ik vervolgens de pruik af deed dan was er meestal verbazing te horen en kreeg ik applaus. Zelfs als dagvoorzitter kon je zo het hele thema van de dag even relativeren en ook op gastcolleges voor eerstejaars begon ik vaak op deze manier. Elk onderwerp kent natuurlijk meerdere invalshoeken en zo kun je eigenlijk risicoloos alles naar voren brengen wat je interessant lijkt. Goede sprekers haakten hier dan vervolgens ook op in. Het leuke is dat we er zelfs sollicitanten door kregen omdat ze zich dat college of congres bijvoorbeeld nog goed konden herinneren. Kortom, je verzuipt niet in ‘het gemiddelde’ en de zaal valt niet in slaap! Ter illustratie (ik heb er zelf nooit opnamen van gemaakt maar het volgende gefragmenteerde stukje kreeg ik later toegestuurd) een verhaaltje over ‘computergebruik in de toekomst’ voor een zaal met veel vrijwilliger-pensionado’s… In die tijd begon de computer net van een ‘spelletjes-ding’ ook wat serieuzere aspiraties te krijgen (tekstverwerking, calculaties en E-mail en ook het internet kwam op) en er was een maatschappelijk belang om zoveel mogelijk mensen met het fenomeen vertrouwd te maken. Het zijn wat korte, niet professioneel gefilmde stukjes aan elkaar, maar het geeft wel een aardige indruk wat mijn standaard insteek was denk ik.
Lezing Dik Passchier en Jeroen Teelen t.b.v. ondernemend Nederland in Leeuwarden.
Een heel opvallende (en mooie) grote opdracht was die van het ministerie van Economische Zaken in Den Haag… Het was 1986 en het Nederlandse bedrijfsleven moest kennis krijgen van de mogelijkheden van de computer. De opdracht bestond uit 32 avonden (3 per week) door het gehele land waarin het bedrijfsleven uitleg kreeg over de mogelijkheden en valkuilen van de computer voor bedrijfsmatige toepassingen. Na de lezing zelf waren er dan nog demonstraties van leveranciers. Het initiatief lag bij de KvK’s en de organisatie bij bureau Acta, ook uit Den Haag. Om de meeste vragen uit de zaal al vast te coveren werden die door een ‘maatje’ gesteld. Het werd show voor twee heren… een soort ‘aangever en inkopper duo’. Mijn ‘maatjes’ waren afwisselend Dick Passchier en Gerard van den Berg (beiden NCRV presentatoren van toen). De avonden (voorjaar 1986) zaten binnen no time vol (250 a 600 afhankelijk van de zaal-grootte) en de pers was heel positief. Vandaar dat EZ besloot om in het najaar een tweede sessie te doen, dus totaal 64 avonden! Toen ook die snel vol zat, was het geld op dus men moest het er mee doen, maar ik bleef druk met advieswerk en verhaaltjes houden.
Iemand heeft de 2e presentatie in Leeuwarden gefilmd en die heb ik hier beschikbaar, ondertiteld en wel. Bedenk dat de zaal behoorlijk verduisterd moest worden voor het vertonen van 3x4m video-projectie van de computervoorbeelden (dat was destijds nog best een dingetje), dus ik heb het beeld behoorlijk gepimpt, maar het is volgens mij prima te volgen en het schetst ook een leuk beeld van de situatie in die tijd…
Herinneringen…